Meester van het lijnperspectief

door Ed Hupkens

De Pieter de Hooghstraat verbindt de Frederik Hendriklaan met de Aartshertogenlaan. De Bossche gemeenteraad stelde de straatnaam op 29 oktober 1947 vast. De straat is genoemd naar de kunstschilder Pieter de Hoogh, een van de oude Hollandse meesters uit de 17e eeuw.

Hij werd op 20 december 1629 te Rotterdam geboren. Zijn opleiding kreeg hij van de landschapsschilder Nicolaes Berchem te Haarlem. In 1652 bevond Pieter de Hoogh zich in Delft, waar hij in dienst kwam bij de welgestelde linnenhandelaar Justus de la Grange. In 1655 werd hij ingeschreven in het Delftse Sint Lucasgilde. In zijn beginjaren schilderde De Hoogh vooral het soldatenleven, zoals landschappen met ruiters en schutters. Na zijn komst naar Delft ging hij genrestukken maken, met etende, drinkende en musicerende mensen. Zijn werk maakte weinig indruk, de schilder leed een armoedig bestaan. Rond 1658 veranderde Pieter de Hoogh zijn schilderstijl, vanaf dat moment schilderde hij zijn topstukken. Deze periode duurde relatief kort, tot ongeveer 1662. Hij ging lichter schilderen, zijn afbeeldingen werden ruimtelijker. Bovendien begon hij zijn werkstukken van een jaartal te voorzien. Hij legde zich toe op de interieurs van de Gouden Eeuw, met daarin opvallend vooral vrouwen. Door het afbeelden van vrouwen in zijn werk idealiseerde Pieter de Hoogh het Hollandse huiselijke leven, met eenvoudige deugden, het efficiënt draaiend houden van het huishouden, het gewetensvol opvoeden van kinderen. Opmerkelijk is, dat Pieter de Hoogh altijd een tegelpatroon op de vloer afbeeldde. Hierdoor wordt zijn beheersing van het lijnperspectief duidelijk. Lijnperspectief is een methode om diepte - zoals die in werkelijkheid wordt gezien - weer te geven op het platte vlak, zoals in een schilderij. De diepte in zijn schilderijen wordt bovendien vrijwel altijd versterkt door een doorkijkje naar buiten, naar een binnenplaats, of naar een andere kamer in het huis. In het doorkijkje is het altijd lichter dan in de kamer op de voorgrond. Afbeeldingen van huiselijke interieurs waren in de Gouden Eeuw zeer populair. Omstreeks 1660 verhuisde Pieter de Hoogh naar Amsterdam. Daar kwam hij in contact met de hogere kringen, zijn interieurs werden eleganter en rijker. In 1683 werd in het Dolhuis (gekkenhuis) aan de Kloveniersburgwal te Amsterdam een Pieter de Hoogh opgenomen, deze overleed daar ook. Het is echter nooit duidelijk geworden of het hier om vader Pieter gaat of om zijn zoon.

5

Stadsblad woensdag 13 februari 2013 | 5

  5212 BP   1..29
  5212 BR  31..55
  5212 BS   2..48

Pieter de Hooghstraat

De Vliert

Meester van het lijnperspectief

Op deze pagina